นายสัมพันธ์ ทองสมัคร กรรมการสภาที่ปรึกษาพรรคประชาธิปัตย์ และ ส.ส. จังหวัดนครศรีธรรมราช 13 สมัย เกิดวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2485 เคยดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
นายสัมพันธ์มีฉายาที่เรียกกันทั่วไปว่า "หมอผี" เนื่องจากมักมาทำงานที่กระทรวงตั้งแต่ยังเช้ามืดประจำ เป็นผู้หนึ่งที่มีบทบาทอย่างมาก ในการจัดสร้างวัตถุมงคล "จตุคามรามเทพ" ร่วมกับ พล.ต.ต.ขุนพันธรักษ์ราชเดช พล.ต.ท.สรรเพชญ ธรรมาธิกุล และนายอะผ่อง สกุลอมร จนเกิดกระแสจตุคามรามเทพฟีเวอร์ไปทั่วประเทศ
นายสัมพันธ์เคยกล่าวว่าจะยุติบทบาททางการเมืองแล้ว แต่ในการเลือกตั้ง 23 ธันวาคม พ.ศ. 2550 นายสัมพันธ์กลับมาลงรับสมัครเลือกตั้งอีกครั้ง ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช และสามารถชนะการเลือกตั้งเป็นสมัยที่ 13
สัมพันธ์ ทองสมัคร สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ เมื่อปี พ.ศ. 2514 และสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโท จากสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) เมื่อปี พ.ศ. 2535
สัมพันธ์ ทองสมัคร ประกอบอาชีพนักหนังสือพิมพ์ และเป็นอาจารย์สถาบันราชภัฏนครศรีธรรมราช จากนั้นจึงได้สมัครรับเลือกตั้ง ได้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดนครศรีธรรมราช รวม 11 สมัย (พ.ศ. 2518,2519,2522,2526,2529,2531,2535/1,2535/2,2538,2539,2550) เคยได้รับการแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ในปี พ.ศ. 2526-2531 (2 วาระ) และเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ในปี พ.ศ. 2535-2538
ต่อมาในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2554 ได้ลงสมัครรับเลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อ ลำดับที่ 48 สังกัดพรรคประชาธิปัตย์ แต่ไม่ได้รับเลือกตั้ง ต่อมาจึงได้ลาออกจากพรรคประชาธิปัตย์ เนื่องจากขอสนองงานด้านการศึกษา ในโครงการพระราชดำริ